LadiesTalk - Noor vertelt...

Een jaar na LadiesTalk blikt Noor terug: "Mijn ogen zijn open gegaan"

Toen we merkten dat een aantal Maghrebijnse en Turkse vrouwen de achterban van FMV (Federatie van Marokkaanse Verenigingen) nieuwsgierig waren om meer te leren over homoseksualiteit, hebben we niet geaarzeld en samen het project “LadiesTalk” op poten gezet. Het doel: vrouwen tot een diepgaand besef laten komen van de manieren waarop zij uitgesloten worden, en van hoe zij zelf bijdragen tot de uitsluiting van anderen. Onze hoop: dat deze vrouwen in hun eigen gezin en omgeving bijdragen tot een meer inclusieve samenleving.

Het traject van vijf dialoogsessies werd een onverhoopt succes: met het hart op de tong praatten vrouwen over de dromen die ze als vrouw niet konden waarmaken. Ze kropen in de huid van anderen, en voelden hoe sommige mensen veel meer kansen krijgen dan anderen. Ze gingen in gesprek met holebi’s en herkenden zich in hun strijd om aanvaarding. Er werd gelachen en gehuild, en geen onderwerp bleek taboe.

Nu, meer dan een jaar later, praten we met Noor – een van de deelneemsters – over hoe zij de sessies heeft ervaren en hoe ze impact hebben gehad op haar eigen leven.

Herinner je je nog waarom je wilde deelnemen aan het project?

Uit nieuwsgierigheid eigenlijk. Ik was benieuwd naar wat jullie mij gingen leren, en of jullie mijn denken zouden kunnen verruimen. Ik ken in mijn omgeving homoseksuele mensen, en ik hoopte dat ik via die dialoogsessies zou kunnen bijleren, en hen beter zou kunnen begrijpen.

Wat is jou het meest bijgebleven van die vijf dialoogsessies?

Hoe wij bewust en onbewust onze kinderen van kleins af in een richting duwen van hoe ze zich als man of vrouw moeten gedragen. Als onze kinderen klein zijn, laten we ze allemaal dingen doen of net niet. We leren onze dochter opruimen of huishoudelijke taken doen, en een jongen geef je bewust een hamer en een nagel om te kloppen. Maar als ze groot zijn, verwachten we wel dat mannen mee het huishouden doen. Dat ook ik mijn kinderen onbewust in een bepaalde richting duwde op dat vlak was een serieuze confrontatie.

Heeft dat besef een invloed gehad op hoe je nu met je kinderen omgaat?

Ja, zeker. Ik sta daar nog veel bij stil, en ik voed ze nu ook anders op. Soms moet er iets gedaan worden in huis en zegt mijn zoon “ik ben de man, ik zal dat doen.” Nu zeg ik: “Pardon, wil dat dan zeggen dat uw zus dat niet kan?” Of als hij zegt “ik ben een jongen, ik doe het niet” dan reageer ik dat hij even goed de tafel kan afruimen of de trap kan kuisen. Sinds die dag moeten mijn zoon en dochter evenveel “mannelijk” en “vrouwelijk” werk doen in huis.

Hoe hebben zij daar op gereageerd?

In het begin vroegen ze mij: “mama wat is dat met jou?”. Maar ik heb het hen proberen uitleggen: dat wij als ouders onbewust onderscheid maken tussen hoe wij onze jongens en onze meisjes opvoeden. En dat ik nu besef dat dat niet het juiste systeem is, en het daarom anders wil doen.

Het viel mij op dat de sessies waar we de verschillende begrippen – homoseksualiteit, transgender, interseks – uitgelegd hebben, voor jou ook heel belangrijk waren. Kan je daar wat meer over vertellen?

Dankzij onze gesprekken begrijp ik nu ook dat een familielid van mij, waarvan ik altijd dacht dat die een lesbische vrouw was, eigenlijk een transgender man is. Ik kende het verschil niet, en nu wel. Ik heb altijd respect gehad tegenover hem maar nu begrijp ik het ook meer. En hij voelt dat hij begrepen wordt. Ik zeg nog veel “haar” of “zij” in plaats van “hem” of “hij”, maar ik let er nu wel enorm op en verbeter mezelf. Als mijn zoon vroeger vroeg over mijn neef “moet ik die nog altijd tante noemen?”, dan wist ik niet wat zeggen. Ik wist niet hoe ik dat moest aanpakken, en dus werd er niet over gesproken. Nu kan ik die uitleg wel geven aan mijn kinderen. En nu noemen ze hem dus niet meer “tante”, ze beseffen dat dat respectloos is tegenover hem.

“Ik heb nagedacht over mijn eigen opvoeding en hoe ik zelf als ouder bezig ben. Iedereen zou deze sessies moeten volgen."

Zijn er momenten die je echt geraakt hebben?

Ja, de mensen die zijn komen praten, Yasmina en Jamal zijn me echt bijgebleven. Het is mooi dat ze hun verhaal durven delen. Petje af voor al diegenen die opkomen voor zichzelf. Ik heb heel veel respect voor hoe ze omgaan met hun gevecht, want dat moet een gevecht zijn. Zij moeten eerst zichzelf leren kennen, weten wie ze zijn, bezig zijn met wie ze zijn binnen hun cultuur, en er dan nog eens voor gaan.

Ikzelf herken me als vreemdeling, Turkse, met zwart haar, moslima, in hun strijd. Zij maken die dingen ook allemaal mee, maar daar bovenop moeten zij ook nog bezig zijn met hun holebi of trans zijn. Echt, ik geef een staande ovatie voor hun kracht. Ervoor zag ik mensen als hen niet als slechte voorbeelden, maar ook niet als goede. Nu zie ik hen wel als voorbeeldfiguren. Het is hoe je omgaat met jouw levensuitdagingen wat je tot een voorbeeld maakt, niet wat je bent, of met wie je naar bed gaat.

Stel dat iemand uit je omgeving een homofobe opmerking maakt, hoe zou je daarop reageren?

Als iemand een homofobe opmerking geeft, in het algemeen of over een vriend van mij, dan zal ik altijd opkomen voor hen. Ik zal mijn ervaringen delen en mensen duidelijk maken dat ze geen angst moeten hebben, ook naar hun kinderen toe. Ik zou hen duidelijk maken dat ze hun kinderen niet moeten afschermen van mensen die holebi of transgender zijn, maar dat ze het hen gewoon moeten uitleggen. Ik wil mensen ook dit zeggen: stop met je kinderen in een bepaalde richting te duwen op vlak van hoe een man of vrouw zich moet gedragen. Laat je kinderen gewoon zijn wie ze zijn.

Hoe kijk je nu globaal terug op het ganse traject?

Ik heb er enorm van genoten, enorm van bijgeleerd. Ik ben wakker geworden ook. Ik heb nagedacht over mijn eigen opvoeding en hoe ik zelf als ouder bezig ben. Iedereen zou deze sessies moeten volgen. Ik zie mijzelf als een breeddenkend, begripvol moslimmeisje. En als ik al het gevoel heb van “amai, mijn ogen gaan open”, dan zijn er veel meer mensen die dit moeten meemaken. Om te weten wat ze onbewust doen met hun kinderen.